विनीत सरायवालाने एका आघाडीच्या कॉर्पोरेट संस्थेसाठी दिव्यांक असलेल्या व्हॉईस-ओव्हर आर्टिस्ट आणि अपंग मॉडेलला घेण्याचा प्रयत्न केला, तेव्हा असे कोणी शोधण्यासाठी त्याला धडपडावे लागले. निराश झालेल्या विनीतने एका अशा व्यासपीठाची कल्पना केली जिथे दिव्यांग व्यक्ती आपली प्रतिभा दाखवू शकतील आणि सहजपणे रोजगार शोधू शकतील. या दूरदृष्टीतून अटिपिकल अॅडव्हान्टेजला जन्म दिला. आज, फ्लिपकार्ट समर्थबरोबर भागीदारी करणारे, अटिपिकल अॅडव्हान्टेज देशभरातील ग्राहकांना दिव्यांग लोकांनी बनवलेल्या कलाकृती आणि उत्पादने विकते. आम्ही आपल्या पहिल्या द बिग बिलियन डेज सेलसाठी तयार होणाऱ्या अटिपिकल अॅडव्हान्टेजविषयी विनीतशी बोललो. ही आहे त्यांची कथा.
माझे नाव आहे विनीत सरायवाला. आमची संस्था अटिपिकल अॅडव्हान्टेज आहे आणि अपंग व्यक्तींसाठी उपजीविका निर्माण करण्याकरिता आम्ही भारतातील सर्वात मोठे समावेशक व्यासपीठ आहोत. अपंग व्यक्तींना सक्षम बनवण्याच्या आणि त्यांच्या अपंगत्वाचे नव्हे तर त्यांच्या प्रतिभेचे प्रदर्शन करून त्यांच्यासाठी ते खरोखर पात्र असतील अशा संधी मिळवण्याच्या एकमेव इच्छेने आमचे कार्य चालते. आमच्या व्यासपीठाचा वापर करून, कोणीही व्यक्तींची नियुक्त करू शकतात, कला सादर करणाऱ्या कलाकारांना बुक करू शकतात आणि अगदी कलाकृती खरेदी करू शकतात. मी फ्लिपकार्ट समर्थ विक्रेता झालो अपंग लोकांसाठीच्या नोकरीच्या बाजारपेठेतील अंतर कमी करण्यासाठी आणि त्यांना अधिक चांगले जीवनमान मिळवण्यास सक्षम बनवण्यासाठी. आम्ही फ्लिपकार्टवर कलाकृती आणि इतर उत्पादने सूचीबद्ध करतो.
आम्ही जुलै, 2021 मध्ये फ्लिपकार्ट समर्थाशी हातमिळवणी केली. आमची उत्पादने ऑनलाइन होस्ट केल्याबद्दल आम्ही फ्लिपकार्टचे खूप आभारी आहोत. एखादी अपंग व्यक्ती फ्लिपकार्टवर प्रदर्शित केलेले त्यांचे चित्र पाहते, तेव्हा ते त्यांना आत्मविश्वास देते आणि त्यांची उत्कटता त्यांचा उद्देश बनते. फक्त फ्लिपकार्टवर त्यांची कलाकृती पाहणे हा एक आनंदच आहे. एखादा खरेदीदार फ्लिपकार्टवर ही उत्पादने पाहतो, तेव्हा ते अपंग लोकांच्या कामासाठी संवेदनशील होतात. एखाद्या व्यक्तीला त्याच्या क्षमतेने पाहण्यासाठी आणि त्याचे वैशिष्ट्य दाखवण्यासाठी समाजात आपल्याला हेच हवे आहे, आणि अपंगत्वामुळे सहानुभूती नाही. फ्लिपकार्टसह, या कलाकारांना संपूर्ण भारतातील बाजारपेठेत देखील प्रवेश आहे, ज्यामुळे त्यांना अधिक चांगले जीवनमान मिळण्यास मदत होते. आम्ही शेकडो अपंग कलाकारांनी बनवलेल्या कलाकृती विकतो. कलाकृतींचे 15 वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये वर्गीकरण केले आहे जसे की स्थिर जीवन, वन्यजीव, पोर्ट्रेट आणि बरेच काही.
अटिपीकल एडवांटेज चा माझा वैयक्तिक अनुभव आश्चर्यकारक आहे. मी स्वतः अपंग असल्याने मला इतर अपंग लोकांच्या समस्या सखोल पातळीवर समजल्या आणि मला वाटते की शेवटी खरी जाणीव आर्थिक उदरनिर्वाहाद्वारे येते. आपल्या देशात अपंग लोकांसाठी कोणत्या प्रकारच्या नोकऱ्या उपलब्ध आहेत हे समजून घेण्याची कोणतीही प्रक्रिया नाही. शाश्वत भविष्यासह हा एक सामाजिक उपक्रम आहे. माझ्याकडे माझी 10% दृष्टी शिल्लक आहे, म्हणून इतर अपंग लोक काय करत आहेत हे मला समजते. 6 महिने कॉर्पोरेशनमध्ये काम केल्यानंतर, मला एका कारणासाठी काहीतरी करायचे होते आणि समाजाला परत द्यायचे होते. मी स्वत: ला सुरक्षित जाळी ठेवण्यासाठी पुरेसे विशेषाधिकार समजतो म्हणून मी समाजासाठी अशी पावले उचलतो.
कोविड-19 च्या दरम्यान, कलाकारांनी खरोखर संघर्ष केला आहे. आजही मला आश्चर्यचकित करतो असा त्या अवघड काळातील अनुभव, काही अपंग कलाकार होते जे सामाजिक कारणासाठी त्यांची कलाकृती दान करण्यास तयार होते, आणि ते असे कलाकार होते जे अपवादात्मकपणे चांगले काम करतात! भारतात अपंग असलेले प्रतिभावान कलाकार भरपूर आहेत. आमचे ध्येय आहे त्यांना एक व्यासपीठ देणे आणि त्यांना त्यांची उत्पादने ऑनलाइन प्रदर्शित करण्याची आणि ती विकण्याची संधी देणे.
आमच्याकडे टॅलेंट स्काउट्स आहेत जे आम्हाला अपंग लोकांशी जोडण्यात मदत करतात आणि आम्ही एक अटिपिकल अॅडव्हान्टेज एक्सिलेरेटर प्रोग्राम देखील चालवतो, जिथे आम्ही कौशल्य विकासात गुंतलेल्या विविध स्वयंसेवी संस्थांशी सहयोग करतो. आम्ही अपंग व्यक्तींनी तयार केलेल्या कलाकृती बघतो आणि मग एक माहितीपूर्ण निर्णय घेतो. आम्हाला मदत करण्यासाठी विविध तज्ञ देखील आहेत.
फ्लिपकार्टने आम्हाला आधीच आपली क्षितिजे विस्तृत करण्यास आणि देशभरातील ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्यास मदत केली आहे. त्यामुळे द बिग बिलियन डेज सेलमध्ये आम्ही आणखी किती यश आम्ही साध्य करू शकतो हे पाहून आम्ही खूप उत्सुक आहोत. इतक्या मोठ्या सेलचा भाग होण्याची ही आमची पहिलीच वेळ असेल. आम्ही काही दिवसांमध्ये आगामी विविध सणांसह आमच्या कॅटलॉगची यादी करणार आहोत. आमच्याकडे 100 पेक्षा अधिक कारागीर फ्लिपकार्टवर त्यांच्या कलाकृतीद्वारे मानवी वैविध्य दर्शवतात.
कलाकारांनी त्यांच्या जमा बाजूंवर लक्ष केंद्रित केले आहे आणि या कलाकृतीं अत्यंत मनापासून तयार केल्या आहेत आणि त्यांचा संघर्ष त्यांच्या कामात दिसून येतो.
राहुल गुप्ता रॉय यांनी जोडलेल्या जास्तीच्या मुद्द्यांसह, जिष्णू मुरलीला सांगितल्याप्रमाणे